İTO İstihdam Raporu Yayınlandı: Usta Kaynakçı 10 Yıllık Bankacıdan Daha Çok Kazanıyor!
Tahmini okuma süresi 3 dakika
Geçtiğimiz günlerde İTOSAM (İstanbul Ticaret Odası Stratejik Araştırmalar Merkezi) “istihdam” raporunu yayınladı, birçok problem ve gerçeğe de ışık tuttu!
Raporun en dikkat çeken yanlarından birisi ise firma sahiplerinin görüşlerinin yer aldığı kısımdaki “Usta kaynakçı 10 yıllık bankacıdan çok kazanıyor!” ifadesi oldu.
Bu hafta gündem yazımızda bu raporu 3 maddede analiz ediyor olacağız.
1. İstihdamın Genel Durumu
İTO’nun raporunda istihdam yapısına baktığımız zaman ilk önce 2005-2022 yılları arasında Türkiye’de toplam çalışan sayısının %50’den fazla artarak 30 milyon kişiye yükseldiğini görüyoruz.
İstihdamın sektörel dağılımına baktığımızda ise bu süreçte hizmet sektörünün oldukça büyüdüğünü ve %56.5’lik bir alanı kapsadığını görüyoruz. Tarım ise %15’e kadar gerilemiş durumda.
İstihdam durumlarının yanı sıra rapora baktığımız zaman işsizliğin büyük bir problem olarak devam ettiğini ve bu oranın %13.8 olduğunu görüyoruz.
Aşağıdaki tabloda ise işsizlik oranında hangi mesleklerin ne kadar bir orana sahip olduğunu görebilirsiniz.
Listeye göre oransal olarak en az işsizlik yönetici pozisyonlarında iken işsizliğin en çok olduğu alan Temel işler.
2. İstihdamda Yaşanan Temel Sorunlar
Yukarıdaki Türkiye’nin istihdam durumundan bahsetmiştik. Şimdi ise bu istihdam durumunda şirketlerin yaşadığı en büyük sorunlara ışık tutuyor olacağız.
-
Eşleşme/uyum sorunları: İTO’nun anket yaptığı her 5 firmadan dört tanesi yeni istihdam kazanımlarında en büyük problemlerden birisinin uyum sorunu olduğunu söylüyor. Firmalar aranan niteliklerde birisinin bulmanın zorluğundan yakınıyor durumda. Ayrıca işe alım yapıldıktan sonraki uyum sürecinin de zorlu geçtiğini ve uyum sağlanmadan tekrar işten ayrılmaların yüksek olduğunu belirtmekte. (Tabii burada araya girip iki taraftan da kaynaklanabilecek birçok neden olduğunu belirtmek gerekir)
-
Çalışan temini sorunu: Firmalar hem vasıfsız hem de vasıflı elemen temininde çok zorluk çektiklerini belirtmiştir. Özellikle firmanın boyutu büyüdükçe bu zorluk da artmaktadır.
-
Çalışanların iş beğenmemesi sorunu: Firmalar yaklaşık olarak %70-%90 oranında çalışanların iş beğenmemesi sorunu ile karşılaştıklarını belirtmiştir.
-
Düşük serimlilik sorunu
-
Çalışanların işi öğrenip tecrübe kazandıktan sonra işten ayrılması sorunu
Tekrar belirtmek gerekir ki istihdam düzeylerinde yaşanan bu sorunlara ek olarak birçok farklı başka sorun da bulunmaktadır ve bunların nedeni çift taraflı olabilmektedir.
Sorunların tam listesine makale sonundaki kaynak kısmından ulaşabilirsiniz.
3. İstihdamdaki Sorunların Nedenleri ve Çözümleri
Normal, yani iyi işleyen bir piyasa ekonomisinde olması gereken çalışmak isteyen herkesin kendi yetenek ve istekleri doğrulutusunda iş bulabilmesi ve bu doğrultuda da işsizlik oranının düşük olmasıdır. Bu ideal durumdur. Ne yazık ki şu anda Türkiye’nin ekonomik durumu bu ideadan uzaktır.
Bu sorunun özünde ise genelde işgücü arz-talep dengesizliği yatar. (Tatlıyer, İstihdamı Kazanmak)
3.1 Orta Vasıflı Mavi Yakalı İşçilerde Eğitim ve İmaj/Statü
Nedenler
Yukarıdaki sebeplerin ana nedenlerinden birisi mavi yakalılar ile alakalı. Birçok meslek türü arasında açık iş payı işsiz payından yüksek olduğu tek alan orta sınıf mavi yakalı işçilerdir. Bunun önemli bir sebebi de bu konulardaki teknik eğitimlerin eksikliği ve insanların bu işleri (zanaatkar, operatör, montajcı vs.) beğenmemesi. Bu da bu mesleği yapanları daha değerli kılmakta ve kazançları dolaylı yoldan artırmaktadır. Bu da bizi makalenin başlığı “Usta kaynakçı 10 yıllık bankacıdan daha çok kazanıyor” cümlesine götürüyor…
Çözümler
-
-
Kurulacak yaygın bir rehberlik sistemi ile öğrenciler teknik ve akademik patikalara yönlendirilebilir.
-
-
-
Orta vasıflı mavi yakalı meslekler için meslek liselerine ek olarak kapsamlı bir imaj/statü iyileştirme kampanyasının yürütülmesi
-
3.2 Orta-Yüksek ve Yüksek Vasıflı Beyaz/Gri Yakalı Çalışanlar ile Alakalı Durumlar
Nedenler
Mavi yakalılardaki durumunda tam tersi ise bu kesim için geçerli diyebiliriz. İşsizlik oranının yüksek olduğu bu kesimde ise bir işgücü fazlalığı söz konusu.
Ne kadar işgücü fazlalığı söz konusu olsa da, burada nicelik değil nitelik problemleri söz konusu. Yükseköğretim ve teknolojik gelişme konusundaki eksiklikler bu alandaki işçilerin istihdamındaki temel nedenlerden diyebiliriz.
Çözümler
-
-
Makro düzeyde ve dinamik bir yükseköğretim planı/programı/stratejisinin oluşturulması
-
Tüm bu sorunlara ve çözümlere baktığımız zaman aslında problemlerin çözümünde herkesin katkısı gerekmektedir diyebiliriz; işverenler, çalışanlar ve karar vericiler.
Bunların yanı sıra Miorec gibi birçok özel istihdam kurumu ise bu problemlerin, yani doğru istihdam problemlerinin, çözülmesinde şirketlere danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
Size uygun çözümlerimiz hakkında daha detaylı bilgi için aşağıdaki link üzerinden bize ulaşabilirsiniz.
Kaynakça:
- İTOSAM, İstihdamı Kazanmak, 2024. ( https://itosam.org.tr/duyuru/yeni-raporumuz-yayinda-zshh )
Miorec İnsan Kaynakları / Digital Marketing
